De klimaatcrisis is de grootste opgave van onze tijd. Het tegengaan van de opwarming van de aarde vergt al onze daadkracht, creativiteit en wil tot samenwerking. Uitstel kan niet meer: we moeten nú de handen uit de mouwen steken. De gemeente is daarbij onmisbaar. Samen met de inwoners van Oost Gelre kan de gemeente verduurzaming echt in de praktijk brengen. De gemeente heeft bovendien een regierol. Zij moet concrete invulling geven aan de Regionale Energie Strategie (RES). Ook is het de gemeente die ervoor moeten zorgen dat in 2050 alle huizen van het gas af zijn en zijn aangesloten op een duurzame warmtebron. Daarom moeten klimaat en duurzaamheid bovenaan staan op de politieke agenda. Wij willen dat de energietransitie duurzaam en eerlijk verloopt, samen met inwoners wordt vormgegeven en uitgevoerd, dat projecten natuurpositief worden ontwikkeld en dat de transitie leidt tot een economie zonder verspilling. Subsidies voor verduurzaming en isolatiemaatregelen breiden we uit waar dat nodig is en kan. We stimuleren duurzame mobiliteit.
1. Inwoners staan voorop bij de energietransitie en nemen hieraan actief deel
Wij zijn voorstander van het instellen van lokale burgerberaden. Dit zijn door (loting) aangewezen inwoners die een centrale rol spelen bij de lokale energietransitie. Deze groepen inwoners worden begeleid door een onafhankelijke partij en krijgen informatie van experts en belanghebbenden zodat ze ook een goede rol kunnen vervullen. We willen de energietransitie benutten om in Oost Gelre fors in wijken te investeren. In ‘wijkgesprekken’ kunnen inwoners aangeven welke verbeteringen op sociaal en fysiek gebied in hun buurt nodig zijn. Gezamenlijk kan onderzocht worden hoe de energietransitie past bij de wijk. Wij zijn ervan overtuigd dat een snelle energietransitie alleen kan slagen als bewoners serieus genomen worden in hun wensen en toekomstverwachtingen.
2. Meer groene banen
We investeren in mensen en ondersteunen de weg naar meer groene banen. Denk daarbij aan installateurs van warmtepompen en zonnepanelen, elektrotechnici of fijnslopers. Bijvoorbeeld door het stimuleren van een wijkinstallatiebedrijf, een wijkenergiecoöperatie en het opzetten van een wijkenergiefonds. Deze kunnen gerund worden door inwoners uit een wijk of buurt.
3. Voorkomen van energiearmoede
Inwoners met een smalle beurs willen we stimuleren om juist koplopers te worden in energiebesparing. Daarom willen we dat deze groep gratis advies krijgt van energiecoaches over hulpmiddelen zoals tochtstrips, ledlampen, radiatorfolie, waterbesparende douchekoppen en plaatsen van zonnepanelen. We willen mensen stimuleren om energie-of klimaatcoach te worden. Hiervoor zijn nu al diverse mogelijkheden en subsidieregelingen.
4. We rollen de rode loper uit voor energiecoöperaties
Iedere inwoner van de gemeente Oost Gelre moet de kans geboden worden om lid te worden van een energiecoöperatie. Er zijn al een goede energie coöperaties actief in de gemeente. Wanneer inwoners en lokale ondernemers zélf duurzame energieprojecten realiseren, vloeit een groot deel van de opbrengst terug in de lokale economie. Actieve ondersteuning vanuit de gemeente is een belangrijke voorwaarde voor succes. Energiecoöperaties kunnen worden ondersteund door middelen in natura (vergaderruimte, toegang tot gemeentelijke communicatiekanalen), door financieel garant te staan en door coöperaties een rol te geven in de ontwikkeling en uitvoering van beleid (zoals planvorming duurzame energie, wijkprocessen, energieloket en elektrische deelauto’s).
5. Warmtetransitie
We willen inwoners stimuleren om via inwonerscollectieven de centrale partners in de warmtetransitie te worden. We willen daarom lokale warmteschappen faciliteren. Deze kunnen goed samenwerken met private warmteleveringsbedrijven. Bewonerscollectieven die zich ontwikkelen tot een warmteschap kunnen van de gemeente een voorkeursrecht als warmtebedrijf op een kavel krijgen.
6. Ook zonder dak en eigen grond meeprofiteren van groene energie
Ook mensen zonder eigen dak of grond moeten de mogelijkheid krijgen om in hun directe omgeving te investeren in duurzame energie. Daarom moet de gemeente Oost Gelre bewonersinitiatieven daartoe ondersteunen en daken, geluidschermen en grond beschikbaar stellen en ook eigen postcoderoosprojecten opstarten. Bij zonne-en windprojecten moeten de ontwikkelaars actief deelname van mensen met een smalle beurs stimuleren en daarvoor mogelijkheden creëren.
7. Natuurinclusieve zonne- en windprojecten
We stimuleren zonne- en windprojecten die voldoen aan groene én sociale voorwaarden. Zo zorgen we ervoor dat de gemeenschap financieel meeprofiteert en dat de omliggende natuur wordt versterkt. Wind- en zonneprojecten moeten optimaal in het landschap ingepast worden. Wij zijn er voorstander van om eerst zoveel mogelijk de daken te benutten voor opwekken van duurzame energie. Daar waar zonneparken in het landschap komen zijn we voorstander van zonneweides. Dit zijn energietuinen waar duurzame energie wordt gecombineerd met meer biodiversiteit. Door duidelijke voorwaarden te stellen aan planologische medewerking behoudt de gemeente meer regie op de inrichting en benutting van de ruimte. De maatschappelijke tender is het meest geschikte en juridisch best onderbouwde instrument om te komen tot een sociale en lokale aanbesteding van energieprojecten.
8. Stimuleren van innovatie
We stimuleren dat ontwikkelaars en bedrijven uitgenodigd worden om te innoveren en meer openbare gebouwen en voorzieningen te benutten om duurzame energie op te wekken. Bijvoorbeeld op bushokjes, overkappingen, geluidswanden, parkeerplaatsen en lantaarnpalen. We stimuleren ook innovatie om gedrag te beïnvloeden door projecten zoals Auto van de Straat. Bij dit project maken mensen kennis met een elektrische deelauto voor hun straat. Dat leidt tot bewust autogebruik en zelfs dat de tweede auto bij meer dan de helft van de mensen wordt weggedaan.
9. Bedrijven doen ook mee aan de energietransitie
Voor het bedrijfsleven is een grote rol weggelegd in de energietransitie. De omschakeling stimuleren we altijd in samenspraak. Waar nodig zetten we ook dwang in bijvoorbeeld via de handhaving en controle op de naleving van de Wet milieubeheer. Tegelijkertijd willen we actief het MKB ondersteunen om energiebesparende maatregelen door te voeren. Dit doen we allemaal in samenspraak met het bedrijfsleven.
10. Afspraken over terugdringen van energieverspilling
Met de winkeliersverenigingen in Groenlo en Lichtenvoorde en de afdeling Oost Gelre van Koninklijke Horeca Nederland moeten er duidelijke afspraken komen over afvalscheiding, duurzame logistiek en maatregelen om energieverspilling (terrasverwarming, open winkelpuien) tegen te gaan. Binnen een convenant kunnen afspraken vastgelegd worden over bijvoorbeeld het gebruik van terrasverwarming, LED-verlichting en het sluiten van deuren bij lage temperaturen.
11. Nog minder afval
We stimuleren dat er minder afval wordt weggegooid. Zo zetten we in op ‘diftar’ (differentiële tarieven): huishoudens die minder restafval aanbieden, betalen een lagere afvalstoffenheffing. Ook maken we het makkelijker om afval gescheiden in te leveren dan om restafval in te leveren.