de samenwerking stimuleren tussen zorgpartijen. We willen uitgaan van vertrouwen in de professionaliteit van de zorgverlener én de eigen verantwoordelijkheid van de zorgvrager. We vinden solidariteit belangrijk met mensen die het minder getroffen hebben. Een belangrijk gemeentelijk onderwerp is de inkoop van zorg. Met name van de Jeugdzorg. Bij de inkoop van zorg moeten er ruimte zijn voor de menselijke maat, kleinschaligheid en een voldoende aanbod van keuzes. Gezondheid is in onze visie meer dan niet ziek zijn. Wij gaan daarbij uit van de nieuwe definitie van gezondheid: ‘het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren’. Gezond zijn betekent ook dat je je goed voelt in de buurt waar je woont. Dat de lucht om je heen schoon is, dat de bodem gezond is. Dat er ruimte is om te ontspannen. Kortom dat de leefomgeving bijdraagt aan welzijn en gezondheid. Dat is bij uitstek ook een gemeentelijke taak. Daarnaast zetten we ruim in op preventie. Een belangrijke voorwaarde om je goed en gezond te voelen is de mate waarin je regie kunt voeren over je gezondheid en of en hoe je volwaardig mee kunt doen in de samenleving. Vanuit deze samenhangende visie op gezondheid en welzijn zetten we in op hulp en passende zorg. We vinden participatie van zorgvragers belangrijk. We zijn er voorstander van dat het persoonsgebonden budget (pgb) in stand blijft en daar waar mogelijk wordt uitgebreid. Wel met minder administratieve last. We stimuleren en regelen waar dat kan dat de voorwaarden aanwezig zijn dat mensen in hun eigen buurt kunnen blijven wonen. We zetten in op het versterken van de sociale samenhang in buurten en wijken door een goed aanbod van collectieve voorzieningen waar mensen elkaar kunnen ontmoeten.

1. Zorg leveren aan mensen door mensen

Een goede gezondheid begint bij een gezonde, sociale leefomgeving, werk en inkomen en een veilige plek om te wonen. Zorg en ondersteuning bieden voor wie dat nodig heeft. Het thema zorg is onlosmakelijk verbonden met andere beleidsterreinen. Daarom is GroenLinks voorstander van een intensieve en transparante samenwerking tussen de portefeuilles jeugd, zorg, participatie, gezondheid, sport en wonen.

De zorg en de toegang tot die zorg wordt steeds meer digitaal. Voor veel mensen is dit geen probleem maar ons uitgangspunt is dat zorg ook ‘gewoon’ toegankelijk moet zijn voor hen die niet zo digitaal vaardig zijn of meer behoefte hebben aan menselijk contact.

Sommige mensen kampen met hulpvragen over meerdere problemen, bijvoorbeeld rond opvoeding, maar ook rond geestelijke gezondheid, schuldhulpverlening, wonen of verslaving. Wanneer er sprake is van meerdere problemen, is er een regievoerder/casusregisseur nodig die zorgt dat er goed wordt samengewerkt, volgens het principe ‘1 plan, 1 regisseur’. Dat bevordert duidelijkheid bij de cliënten en bij de betrokken hulpverleners.

2. Jeugdzorg

Ondanks alle inspanning zijn er kinderen en jongeren die intensieve hulp moeten krijgen. Aan deze groep moet snel, zonder wachtlijsten en zo gemakkelijk mogelijk hulp worden geboden. De bezuinigingen, administratieve last -vooral bij ingewikkelde of zeer specialistische- hulp brengen het risico met zich mee dat deze groep tussen wal en schip raakt. Het gemeentelijk inkoopbeleid moet erop gericht zijn om ook deze specialistische zorg te kunnen leveren. Jongeren met een beperking of een migratieachtergrond zijn oververtegenwoordigd bij de hulpvragers. In het inkoopbeleid streven we ernaar te verankeren dat juist voor deze groepen adequate zorg geleverd kan worden. Daarnaast moet ook preventie meer aandacht krijgen. Daarbij gaat het om het versterken van kennis over en gevoel voor andere culturen en nauwe samenwerking tussen diverse disciplines, zoals huisartsen, verloskundigen en onderwijsinstellingen, de GGD, consultatiebureaus en verloskundigen. Maatregelen die bijdragen aan preventie zijn bijvoorbeeld de inzet van jeugdcoaches of jongerenwerk, buurtvaders of moeders voor raad en daad, peuterspeelzalen en goede kinderopvang, (jeugd)zorgorganisaties, spel- en sportmogelijkheden in wijken, buurthuizen voor b.v. cursussen en voorlichting, enz.

3. Inkopen van zorg

In onze visie is het uitgangspunt voor het inkopen van zorg dat we kiezen voor vooral de beste en meest effectieve zorg. Dat we dit zo efficiënt mogelijk regelen. Bij het inkopen van zorg moeten kwaliteitseisen voorop staan. Hieronder valt ook dat zorgaanbieders actief verwijzen naar een concurrent-zorgverlener, wanneer er wachtlijsten ontstaan. De keuzes voor zorgaanbieders moet voldoende zijn. De administratieve lasten moeten teruggedrongen worden zodat er meer feitelijke hulp kan worden geboden. Het spreekt vanzelf dat we instellingen en mensen die misbruik maken van hulpvragers, de zgn. ‘zorgcowboys’ buiten de deur moeten houden. Hierop willen we dat er actief gemeentelijk beleid wordt gevoerd. We stimuleren dat binnen de gemeente Oost Gelre inkoop, subsidies en beleid hun samenwerking versterken. 

4. Goed werkgeverschap en een goed loon

Wij vinden dat zorginstellingen goede werkgevers moeten zijn en dat er tegenover het werk dat zorgverleners doen een fatsoenlijk loon en arbeidsomstandigheden moeten staan. Daarom moeten hierover in de contracten die de gemeente afsluit met de zorgaanbieders afspraken gemaakt worden. De administratieve regeldruk moet zo ver mogelijk naar beneden zodat er meer ruimte komt voor de professional om zorg te verlenen. Erkenning en waardering reikt verder dan alleen een hoger salaris.

5. Samenwerking tussen zorgaanbieders

Ons uitgangspunt blijft dat zorg en winst niet bij elkaar horen. Wij zijn voorstander van goede samenwerking tussen zorgaanbieders waardoor er betere kwaliteit ontstaat in plaats van concurrentie op basis van prijs. Meer samenwerking binnen de zorg en het sociaal domein levert niet alleen kwalitatief betere hulp- en ondersteuning op, maar is ook effectief in kostenbeheersing. De financiële tekorten in de zorg leiden te vaak tot discussie over financiële verantwoordelijkheid, in plaats van over de inhoud. Dit leidt tot afschuifgedrag, en tot grotere wachtlijsten. Bijvoorbeeld wanneer cliënten zorg ontvangen gefinancierd vanuit verschillende wetgeving. Daarbij denken we bijvoorbeeld aan GGZ-cliënten die begeleiding krijgen via de gemeente en GGZ-behandeling gefinancierd door de zorgverzekeraar. Of wanneer minderjarigen GGZ-hulp ontvangen vanuit gemeentelijk budget tot 18 jaar. En na hun 18e jaar zorg moeten krijgen uit het budget van de zorgverzekeraars. We zien dat er daar gaten vallen in de continuïteit van zorg. Daarom willen we gemeentelijk beleid initiëren voor overgangsmaatregelen voor 18-plussers, zodat hulp gewaarborgd blijft.

6. PGB voor zorg, werk, wonen en onderwijs voor mensen die dit aankunnen

We vinden het essentieel dat mensen eigen regie kunnen voeren over hun zorgvraag. Het  persoonsgebonden budget (pgb) is een belangrijk instrument hiervoor. Het biedt mensen maximale zeggenschap over hun eigen zorg. Daarom streven we ernaar dat de mogelijkheden voor het pgb worden uitgebreid. De controle over besteding van het geld, de kwaliteit van geleverde zorg en het halen van gestelde doelen moet gemakkelijk zijn en transparant.

7. Een thuis ook voor mensen met geestelijke gezondheidsproblemen

Mensen met (tijdelijke) geestelijke gezondheidsproblemen moeten zich thuis kunnen voelen in hun wijk en onze gemeente. Daarom zetten we in op hulp- en ondersteuning die daarvoor zorgt. De gemeente is verantwoordelijk voor GGZ-begeleiding en beschermde woonvormen. We streven naar een zo divers mogelijk aanbod van verschillende vormen van begeleid wonen: in groepsverband en verspreid in wijken. Regionaal streven we naar voldoende voorzieningen zoals inloopcentra, GGZ-informatiepunten en time-outvoorzieningen voor mensen in crisis die even op adem willen komen. Zo kan de weerbaarheid van mensen groter worden. Dit streven vraagt om voldoende kennis van GGZ-problematiek, intensieve ambulante begeleiding en betere samenwerking met de GGZ en zorgverzekeraars. Goede begeleiding en behandeling moeten op elkaar aansluiten om een terugval te voorkomen. Te denken valt aan begeleiding van voormalig dak- en thuislozen, ggz-cliënten, mensen met (verstandelijke) beperkingen.

8. Meer actieve preventie zodat we gezondheidswinst boeken

We kunnen op verschillende manieren veel meer gezondheidswinst boeken. Door betere voorwaarden in de leefomgeving te stimuleren zoals schone lucht, goede waterkwaliteit en bodemsysteem. Daarom willen we dat de gemeente zich aansluit bij het Schone Lucht Akkoord en de maatregelen hierin uitvoert. We onderschrijven de doelstelling van Achterhoek Gezond.

Gezonde voeding

We zien gezonde voeding als de basis voor een goede gezondheid. Daarom willen we voedingseducatie en meer gezonde voeding op scholen en bij verenigingen stimuleren, faciliteiten en financieren. Supermarkten hebben grote invloed op gezonde voedingskeuzes. Wij vinden dat ook zij een belangrijke rol moeten gaan spelen bij het bevorderen van een gezond voedingspatroon. Met de lokale supermarkten willen we om de tafel om hier een actieplan voor op te zetten. Zo kunnen zij gezonde voeding meer promoten en hier ook via beprijzing invloed op uitoefenen. De vette pizza mag niet langer goedkoper zijn dan een net sinaasappelen.

Je goed voelen

Gezondheidswinst boeken we ook door te bevorderen dat mensen zich gelukkig en goed voelen en lekker in hun vel zitten. Een zinvolle en goed toegankelijke dagbesteding en sociale samenhang in de wijk bevorderen gezondheid en welzijn. Daarom stimuleren we voldoende collectieve voorzieningen, cultuur, sport en een aanpak tegen eenzaamheid en armoede. We stimuleren sportactiviteiten buiten en op scholen. We zetten ons in om (sociale) ongelijkheid en gezondheidsachterstanden te bestrijden. Dit doen we door programma’s te stimuleren om taalachterstanden en laaggeletterdheid te verminderen en digitale vaardigheden te vergroten. Hierbij is de inzet van vrijwilligers onontbeerlijk. Het stimuleren van vrijwilligerswerk is mede een kans om mensen te betrekken en een zinvolle ervaring te geven. We willen blijvend investeren in de bibliotheek, speel-o-theek en taalcafés.

9. Armoede blijvend bestrijden

We willen alles op alles zetten om armoede te bestrijden in Oost Gelre. Zowel voor mensen die nu afhankelijk zijn van een bijstandsuitkering en voor de groeiende groep mensen die werken en te maken hebben met de armoedeval. Mensen met inkomens net boven het minimumloon. Voor deze groepen moet de gemeente drempels zoveel mogelijk verlagen en moeten er ruime mogelijkheden komen om hun situatie te verbeteren. Zo kunnen ook zij mee doen in de samenleving. We stimuleren dit met geld voor een computer (voor school), korting voor sportclubs of ander verenigingsleven, een gratis lidmaatschap voor de bibliotheek, cultuurpas, speelotheek of museumkaart, of abonnement op een krant. Sport en gezondheid gaan hand in hand. Daarom willen we dat er een sportpas komt voor alle 12-14 jarigen met de uitnodiging om een keus te kunnen maken voor een sportclub gefinancierd vanuit de bijzondere bijstand. 

10. Werken moet lonen ook voor mensen die een (gemeentelijke) uitkering hebben

Mensen in de bijstand zijn verplicht deel te nemen aan maatschappelijke activiteiten. Dat kan vrijwilligerswerk zijn, maar ook werkervaringsprojecten. De menselijke maat is daarbij de norm. Het moet mogelijk zijn voor iedereen om op zijn of haar eigen niveau werk te kunnen doen en zo ook weer ervaring te kunnen opdoen. We vinden dat hier ook een redelijk beloning tegenover mag staan. Meer dan behoud van uitkering. Werkervaringsplaatsen of inzet als vrijwilliger mogen geen regulier werk overnemen. Niet iedereen kan zich gemakkelijk inzetten voor de samenleving of begeleid worden naar nieuw werk. Wij vinden het belangrijk dat juist voor de groep mensen die nu als moeilijk bemiddelbaar gecategoriseerd zijn ook een passende en zinvolle tijdsbesteding gevonden wordt. Wij willen uitkeringsgerechtigden die op zo’n werkervaringsplaats werken of betaalde arbeid gaan verrichten tot maximaal een jaar een toeslag geven van maximaal 400 euro bovenop hun uitkering. Dit is afhankelijk van het aantal uren dat er per maand gewerkt wordt. Met werkgevers moeten we hier afspraken over maken. Ook vinden we dat de werkgever voor een goede begeleiding zorg moet dragen. Reiskosten en andere, door de uitkeringsgerechtigden, te maken kosten worden door de gemeente betaald.

11. Mantelzorgers verdienen onze ondersteuning

We stimuleren dat mantelzorgers (oud en jong) bij de zorgvraag betrokken worden. Respijtzorg moet tijdig ingezet kunnen worden. We maken ons sterk voor betaalde aanwezigheidszorg, zodat mantelzorgers niet overbelast raken. Ook zij moeten eens een dag of een weekend vrij kunnen nemen en, wanneer nodig, extra ondersteuning krijgen. Deze vorm van zorg zou ook vanuit de WMO in natura aangeboden kunnen worden. Aanwezigheidszorg moet voor iedereen toegankelijk zijn en niet afhankelijk van het inkomen. Daarnaast willen we de zorginstellingen ondersteunen bij het voor professionals aantrekkelijker en makkelijker maken van het werken in de wijk. Bijvoorbeeld door samenwerking te bevorderen zodat wijkverpleegkundigen niet van hot naar her hoeven te lopen.

12. Tekort aan zorgpersoneel helpen tegengaan

Er is niet alleen een tekort aan verpleegkundigen, ook zijn er personeelstekorten binnen de jeugdhulp en sociale wijkteams. Er zijn echter ook veel werkzoekenden die net een klein stukje missen, waardoor zij steeds niet worden aangenomen. Met de juiste bijscholing of opleiding en een goed inwerkplan kunnen zij deze vacatures vervullen. Hierover willen we afspraken maken met zorgaanbieders. De participatiewet biedt hier ruimte voor. Daarnaast willen we samen met onderwijs en het werkveld onderzoeken of er Carrière Start Garanties mogelijk zijn, aantrekkelijke meerurencontracten en meer perspectief voor zzp-ers. Een weg uit de bijstand is een traject van zzp-ers die parttime werken in de zorg met tijdelijk aanvulling tot minimumloon vanuit de bijstand tot een definitief contract met de zorgaanbieder. Ook willen we onderzoeken hoe we op meer manieren werken in de zorg aantrekkelijker kunnen maken. Bijvoorbeeld via het woonruimteverdeelbeleid.

13. Altijd volwaardige gesprekspartners bij beleid Jeugd, Welzijn en Zorg

Sociaal beleid kan niet zonder de inbreng van degenen voor wie dat beleid bedoeld is. Ervaringsdeskundigen zijn onmisbaar in de zorg, evenals cliëntenraden. Zij weten immers uit eigen ervaring wat wel en wat niet werkt, en kunnen mensen helpen met de weg naar herstel. De professionele inzet van ervaringsdeskundigheid gebeurt al langer in de GGZ, maar nog maar zeer beperkt in het sociaal domein. Daarom willen we als GroenLinks in Oost Gelre niet alleen mensen met een zorgvraag actief betrekken als gesprekspartner, maar ook meer gebruik maken van ervaringsdeskundigen. Hier horen ook een goede opleiding en beloning bij.

14. Verbinding tussen zorg en welzijn en kunst en cultuur

Kunst spreekt de taal van emotie en het draagt bij aan individuele ontplooiing, welbevinden en gezondheid. Daarom willen we projecten stimuleren waarbij kwetsbare of zieke mensen in contact komen met kunst en cultuur. Dit kan door het (financieel) aanmoedigen van projecten zoals dansen met Parkinsonpatiënten, muziek maken met dementerenden, kunstprojecten met GGZ-cliënten of de organisatie van muziek- en theateroptredens in instellingen, huizen voor ouderen en scholen. Hierbij willen we de samenwerking met voorzieningen zoals musea, bibliotheken en cultuurinstellingen bevorderen.

15. Uitvoeren VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking

Sinds 2016 geldt het VN-verdrag handicap in Nederland. Het doel van dit verdrag is dat de positie van mensen met een beperking verbetert. Lokaal is hiervoor veel ruimte tot verbetering. Zo blijkt dat kinderen met een handicap nog te vaak in sociaal isolement leven, omdat zij regelmatig niet in de buurt naar school kunnen en sportclubs en speeltuinen niet toegankelijk voor hen zijn. Daarom wil GroenLinks in Oost Gelre speciale aandacht voor kinderen met een handicap. Voor het toegankelijk maken van gemeentelijke gebouwen en voorzieningen moet een concreet uitvoeringsplan worden opgesteld en uitgevoerd. Dit gaat ook om het toegankelijk maken van digitale informatie voor mensen met een beperking.